Σήμα κινδύνου για την ελληνική οικονομία εκπέμπουν οι οικονομικοί αναλυτές, προειδοποιώντας πως στην πλειοψηφία τους οι έλληνες πολίτες «τρώνε από τα έτοιμα», προκειμένου να διατηρήσουν ένα επίπεδο κατανάλωσης, γεγονός που μόνο υγιές δε χαρακτηρίζεται για το μέλλον της πολυπόθητης ανάκαμψης. Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία για τον κύκλο εργασιών του λιανικού εμπορίου, τον Ιούνιο σημειώθηκε αύξηση 3,9% σε όρους όγκου, τροφοδοτούμενη κυριώς από τις αποταμιεύσεις.
Μιχάλης Μασουράκης: Υπάρχει ανάκαμψη
«Υπάρχει ανάκαμψη» σχολιάζει ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΣΕΒ, Μιχάλης Μασουράκης, εκτιμώντας ότι το προσεχές διάστημα θα ενταθούν οι θετικοί ρυθμοί μεταβολής όπως σχετικά αναφέρεται σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Καθημερινή»
Πράγματι η ΕΛΣΤΑΤ αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΟ σημαντικά υψηλότερο από αυτόν του α’ τριμήνου (0,4%). Η Τράπεζα της Ελλάδος τον υπολόγιζε πρόσφατα στο 0,8% ενώ άλλοι αναλυτές εκτιμούσαν ένα ποσοστό κοντά στο 1%.
Βασικός κινητήριος μοχλός η κατανάλωση
Η κατανάλωση είναι βασική κινητήρια δύναμη αυτής της ανάπτυξης. Ωστόσο η αύξηση της κατανάλωσης δεν είναι υποχρεωτικά αποτέλεσμα της αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος. Αντίθετα, από τα στοιχεία του ΣΕΒ προκύπτει ότι τα τελευταία χρόνια συστηματικά οι Έλληνες καταναλώνουν περισσότερα από το διαθέσιμο εισόδημά τους.
Με άλλα λόγια αν προσθέσει κανείς τα εισοδήματα, δηλαδή μισθούς, συντάξεις, αμοιβές αυτοαπασχολουμένων, ενοίκια και λοιπές μεταβιβάσεις και αφαιρέσει φόρους και εισφορές, αυτό που θα μείνει, το διαθέσιμο εισόδημα, είναι χαμηλότερο από αυτό που καταναλώνεται τελικά.
Το φαινόμενο της αρνητικής αποταμίευσης
Το 2016 η ιδιωτική πρωτοβουλία ήταν 10,6 δισ. ευρώ υψηλότερη από το διαθέσιμο εισόδημα. Αντίθετα, προ κρίσης, το 2009, το διαθέσιμο εισόδημα ήταν υψηλότερο κατά 11,5 δισ. ευρώ από την ιδιωτική κατανάλωση.
Αυτό το φαινόμενο οι οικονομολόγοι το ονομάζουν αρνητική αποταμίευση. Στην Ελλάδα έχουμε αρνητική αποταμίευση, δηλαδή το φαινόμενο να «τρώμε από τα έτοιμα», από το 2013. Το 2016 το σχετικό ποσοστό ήταν 9,4%. Όπως σχολιάζει ο κ. Μασουράκης, οι Έλληνες τα τελευταία χρόνια «αποσύρουν καταθέσεις, εκποιούν ακίνητα, ανοίγουν σεντούκια και βεβαίως φοροδιαφεύγουν σε μεγάλη έκταση». Έτσι εξηγείται η διατήρηση ενός επιπέδου κατανάλωσης πάνω από το διαθέσιμο εισόδημα.
